Ảnh minh họa. (Nguồn: ledgerinsights.com)Tờ Korea Times (Thời báo Hàn Quốc) mới đây đưa tin ngành công nghiệp âm nhạc Hàn Quốc đang trở thành "nạn nhân" của các vụ vi phạm bản quyền cố ý của các nhà sản xuất âm nhạc của Trung Quốc.
Trong lúc bầu không khí xã hội hai nước đang căng thẳng, liên quan đến việc chính phủ và những người theo chủ nghĩa dân tộc của Trung Quốc khẳng định một số nét văn hóa đặc trưng của Hàn Quốc, từ kimchi, gà tần sâm cho đến trang phục truyền thống (Hanbok) là sản phẩm của văn hóa Trung Hoa, mới đây dân mạng Hàn Quốc lại tiếp tục dậy sóng khi phát hiện ra rằng các nhạc sỹ và nhà sản xuất âm nhạc tại Trung Quốc đang vi phạm quyền bản quyền tác giả của một số nghệ sỹ nhạc pop Hàn Quốc (K-pop) trên kênh YouTube.
Các công ty Trung Quốc tuyên bố rằng họ sở hữu bản quyền đối với các bài hát: "Road" của “nhóm nhạc quốc dân” g.o.d, "Morning Tears" của IU, "Good Person" của Toy và "Waiting" của Younha… và các công ty này đã thu tiền bản quyền liên quan (neighboring right) một cách bất hợp pháp.
[BTS thắng tuyệt đối tại lễ trao giải thưởng âm nhạc Billboard 2021]
Các nhạc sỹ và công ty thu âm nhận được tiền bản quyền liên quan khi các bản thu âm được sử dụng, phát sóng hoặc phát trực tuyến trên các nền tảng phát trực tiếp.
Lấy ví dụ, bảng hiển thị nội dung trên YouTube của bài hát "Morning Tears" của nữ nghệ sỹ Hàn Quốc IU ghi rằng đây là bài hát của "Qingchun Jilu Ce" và do hai ca sỹ Trung Quốc Huang Yiyun và Chen Yajie thực hiện trong album "Qingchun Jilu Ce."
Thông tin trên YouTube cũng ghi nhận rằng Believe Music (thay mặt cho Union Entertainment) và hai hiệp hội về bản quyền âm nhạc là các tổ chức cung cấp quyền tác giả cho YouTube.
Trong khi đó, theo thông tin từ trang mạng chính thức của Union Entertainment, tổ chức này có trụ sở chính tại Bắc Kinh và điều hành một doanh nghiệp phân phối âm nhạc quốc tế.
Sau khi cư dân mạng Hàn Quốc công khai những phát hiện này, việc ngành công nghiệp âm nhạc của Hàn Quốc bị các hãng nhạc Trung Quốc đánh cắp bản quyền đã trở thành chủ đề thảo luận sôi nổi trên các trang mạng xã hội Hàn Quốc và từ ngày 24/5 nhiều thông tin hiển thị nội dung các bài hát gây tranh cãi đã bị YouTube xóa bỏ.
Ngoài Believe Music, còn có một số hãng khác có trụ sở tại Trung Quốc đã vi phạm các quyền liên quan của các nghệ sỹ và nhà sản xuất âm nhạc của Hàn Quốc, tiêu biểu là EWway Music, Enjoy Music và The Orchard Music.
Các công ty Trung Quốc đã đăng ký bản quyền các bài hát của các nhóm nhạc K-pop khi chủ sở hữu bản quyền ban đầu chưa thực hiện quyền này vì nhiều lý do khác nhau.
Có khả năng các công ty này đã lợi dụng việc YouTube không bắt buộc đăng ký nội dung này vào đầu những năm 2010, trước khi YouTube trở thành một nền tảng phát nhạc phổ biến và chủ sở hữu bản quyền đã không tích cực giám sát âm nhạc được tải lên nền tảng này.
Theo chính sách bản quyền của mình, YouTube sẽ xác thực yêu cầu xác nhận bản quyền sau khi nhận được bằng chứng về việc các nội dung do chủ sở hữu đăng tải là duy nhất.
Sau đó, chủ sở hữu sẽ được cấp thẻ xác thực nội dung (Content ID), hệ thống sẽ đối chiếu nội dung do chủ sở hữu cung cấp với mọi video được tải lên YouTube và tiến hành chi trả tiền bản quyền.
Lấy ví dụ, bản quyền liên quan bài hát "Already One Year" của Brown Eyes theo cấp phép của YouTube là EWway Music (thay mặt cho Beijing YiGeAi Technology), trong khi thực tế bản quyền bài hát đã được chuyển giao từ Vitamin Entertainment cho KakaoM vào năm 2012.
Bản quyền liên quan đối với bài hát "Good Person" của Toy đã được chuyển giao từ The Groove Entertainment cho KakaoM vào năm 2014.
Các quyền liên quan đến bài "From Me to You" của Davichi đã hết hạn. Theo đó, giữa các lần chuyển nhượng bản quyền liên quan từ tổ chức này sang tổ chức khác, việc đăng ký với YouTube có thể đã bị bỏ qua hoặc bị trì hoãn. Theo khuyến nghị của các chuyên gia kỹ thuật, hệ thống Content ID của YouTube cần được sửa đổi để giải quyết lỗ hổng trên.
Một chuyên gia cho rằng nhận thức tương đối thấp của Trung Quốc về quyền sở hữu trí tuệ có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng vi phạm bản quyền nói trên.
Nhiều công ty âm nhạc Trung Quốc không có kiến thức về sở hữu trí tuệ hoặc cố tình phớt lờ.
Một nhà sản xuất truyền hình của Trung Quốc mua bản quyền sử dụng định dạng của chương trình truyền hình Hàn Quốc có tên "The Masked Singer," nhưng lại từ chối trả tiền bản quyền liên quan cho công ty Hàn Quốc, mặc dù phía Hàn Quốc đã thắng kiện quốc tế về vấn đề này. Thực tế này cũng rất phổ biến trong ngành công nghiệp âm nhạc Trung Quốc.
Các chuyên gia cho rằng các ca sỹ Hàn Quốc chỉ có cách duy nhất là gửi trực tiếp khiếu nại bản quyền lên YouTube mới hy vọng giải quyết được vấn đề.
Seol Ji-hye, luật sư tại một công ty luật có trụ sở tại Hwawoo (Seoul), nói với tờ Korea Times: “Các công ty Trung Quốc đó có thể đã vi phạm luật bản quyền, đặc biệt là luật về quyền liên quan... YouTube và Hiệp hội Bản quyền Âm nhạc Hàn Quốc (KOMCA) đã ký một hợp đồng bao quát về việc cấp phép bản quyền cho các bài hát do KOMCA quản lý và cho phép YouTube sử dụng. Chủ sở hữu bản quyền không nhất thiết phải đăng ký quyền của họ trên YouTube, nhưng khi có vấn đề, họ có thể thực hiện quyền của mình vì họ vẫn sở hữu các quyền nhân thân (moral rights) riêng biệt theo các điều khoản của hợp đồng nói trên. Tuy nhiên, trong trường hợp xuất hiện một bài hát riêng lẻ không thuộc quyền quản lý của KOMCA thì chủ sở hữu bản quyền nên giải quyết vấn đề riêng lẻ với tư cách cá nhân.”
Luật sư Seol Ji-hye cho biết thêm các nhạc sỹ Hàn Quốc sẽ khó giành lại bản quyền của họ bằng cách đệ đơn kiện quốc tế chống lại các công ty Trung Quốc nếu Chính phủ Trung Quốc không hợp tác.
Trong khi đó, Bộ Văn hóa Hàn Quốc cùng các nghệ sỹ sáng tác và các đơn vị sản xuất âm nhạc nước này cho biết đang xem xét nghiêm túc hành vi vi phạm bản quyền âm nhạc của các công ty phân phối âm nhạc Trung Quốc.
Để giải quyết vấn đề, Bộ Văn hóa Hàn Quốc đang thu thập bằng chứng về các trường hợp vi phạm và có kế hoạch tìm kiếm sự hợp tác từ chính quyền Trung Quốc, trong khi đó KOMCA cũng đang tìm cách liên hệ với YouTube./.
